Açlıktan Dolayı Oruç Bozulur mu?

Soru:

Bir kişi ramazanda sahura kalkamayıp uyandığında şiddetli açlık hissedip o gün oruç tutmazsa kaza mı gerekir keffaret mi?



Cevap:

Oruç ister farz, ister kaza veya nafile olsun bütün çeşitlerinde niyet şarttır. İbâdeti âdetten ayırmak için namazda olduğu gibi oruçta da niyet gerekir. Oruç zimmette borç olan bir oruç ise buna geceden niyet edilmesi ve belirlenmesi gerekir. Ramazan orucunun kazası, bozulan nafile orucun kazası ve keffâret oruçları gibi. Bu çeşit oruçlara niyetin geceleyin veya en geç ikinci fecrin başlangıcında yapılması şarttır. Çünkü bu oruçlar için İslâm'ın belirlediği bir gün yoktur. Bu yüzden bunu oruç yükümlüsünün niyetiyle belirlemesi gerekir. Diğer yandan akşamdan böyle bir oruca karar verilmiş veya bunun için sahura kalkılmış olması da niyet yerine geçer. Bazı oruçlara ise geceden niyetlenmek şart değildir. Ramazan orucu, zamanı belli adak orucu, bütün nâfile oruçlar bu niteliktedir. Bu gibi oruçlara akşam güneşin batışından, ertesi gün, gündüzün yarısından öncesine kadar niyet edilebilir. Fakat güneşin batmasından önce veya tam istivâ zamanında yahut öğleden sonra akşama kadar hiçbir oruca niyet edilemez. Bu konuda mukîm ile yolcu veya hasta ile sağlam kimse arasında bir fark yoktur (Kâsânî, Bedâyi ; 2/ 85; İbnül-Hümâm, Fethul-Kadir, 2/ 43-50, 62)



Sorunuza göre şu durumda eğer geceden sonraki günün orucuna niyet edilmediyse sahuru geçiren birisi ramazan ayında öğlene kadar niyet edebilir. Sahura kalkmadığı için insanın açlık çekmesi çok tabiîdir. Bu açlığın orucu açmamamıza neden olabilmesi için insanın ölecek dereceye gelmesi veya bir hastalığa sebebiyet verecek kadar ağırlaşması gerekir. Yoksa her insanın başına gelen bir açlık sebebiyle oruç bozulmaz. Akşamdan niyet ederek uyuyup gündüz açlık gibi tabiî bir sebepten dolayı orucu bozmanız durumunda keffaret gerekir. Niyet etmediği halde ramazan günü oruç tutmamak ise Allah'a isyan manasında günahtır. Sonradan bu orucun kaza edilmesi gerekir. Ayrıca Allah (cc) emrettiği halde açık bir şekilde emrine karşı gelindiği için tövbe istiğfarda bulunmak icab eder.