Cenaze evinde televizyon izlenmez mi, devir-ıskat dinimizde var mıdır?

Soru: Bizim bulunduğumuz yerde, ölünün evinde yemek pişmez, televizyon açılmaz diye bir anlayış hâkim, bu doğru mudur? Bir de dinimizin devir-iskat meselesine bakışı nasıldır?
Cevap: Ölen insana üzülmek, sessizce ağlamak gayet tabiidir, insanidir. Fakat ölenle ölünmez diye bir söz vardır. Çok doğru bir sözdür. Dolayısıyla ne ölenin evinde yemek yapılması, ne televizyon radyo dinlenmesi haram değildir. Ancak, “cenaze evi üzüntülüdür, gamlıdır, yemek yapamayabilirler, onlara yardım etmek lazım” diye eskiden beri süregelen bir gelenek vardır. Komşular cenaze evine yardım ederler. Yemeklerini yaparlar, ihtiyaçlarını giderirler. Bu da gayet insanidir ve olması gereken bir davranıştır. Ancak bu demek değildir ki, o evde yemek yapılmaz.
Televizyon ve radyo dinlemek, yasak olmasa da ölen insana ve ölüme saygının gereği, o evin biraz sükûnetli, sessiz olmasında fayda vardır. Bu hem ölene hürmeti ifade eder, hem de bize ölümü hatırlatır. Nitekim bugün, dünyevileşen dünyamızda ölümü ve ahireti daha fazla hatırlamaya ihtiyacımız var. Ölen insanların hali de buna bir vesiledir. Öyleyse, bu hali ölümü hatırlama adına iyi değerlendirip televizyonla, radyoyla, gazeteyle meşgul olmamak ve o uhrevi atmosferi bozmamak gerekir.
İskat devir meselesine gelince, bu aslen dinimizde yoktur. Orucun, sonradan keffareti ödenebilir ama ödenme şekli iskat devir şeklinde değildir. Miktarı neyse, götürüp bir fakire vermek suretiyle olur. Namazların kazası, parayla olacak bir iş değildir. Ancak, ölen şahıs adına bol bol istiğfar ve sadaka vermekle onun affedilmesi umulur. Devir yapılırken, az bir para alınıyor ve bu elden ele geçmekle sadaka yerine geçmesi düşünülüyor ama bu işin hem mantığı hem dini yönü yoktur. Ayrıca bu, süistimale ve suizanna da açık bir meseledir, mahzurludur. Okunan Kur'an ve mevlid karşılığında para almak normal şartlarda caiz değildir. Ancak, okuyan şahıs çok muhtaçsa, mecbursa, onunla geçiniyorsa, kendine ve ailesine yetecek kadar alabilir. Bunun dışında para almak, hem dine zarar, hem kendi itibarına hem de muhatap kitleye, halka zarardır. Geçimini elinden temin ettiği halka, bir imam neyi ne kadar anlatabilir ve ne kadar tesir edebilir ki..